Hoe AI en digitale tools de rol van de consultant hervormen

In de eerste drie delen van onze serie over de hybride consultant hebben we gekeken naar de transformatie die nieuwe technologieën – zoals AI en digitale tools – met zich meebrengen voor de consultancybranche èn hoe deze meer waarde kunnen creëren voor zowel klanten als -bureaus. We hebben gezien hoe deze tools worden geïntegreerd in onze kernprocessen en hoe ze onze professionele rol beginnen vorm te geven. Hier – in de vierde blog uit de serie van vijf – verschuiven we de focus naar de kern van wat het betekent om een hybride consultant te zijn. We verkennen de kritische dynamiek van de samenwerking tussen ‘mens’ en ‘machine’, met als centrale vraag: Op welke manier zorgen AI en digitale tools ervoor dat de rol van de consultant  wordt hervormd?

Laten we – voordat we dieper ingaan op de nieuwe rol van de consultant – eerst eens reflecteren op hoe deze samenwerking tussen mens en machine ons eigenlijk kan beïnvloeden. Veranderingen in technologie vereisen niet alleen nieuwe vaardigheden, maar hebben eveneens invloed op onze professionele identiteit en manier van werken. Hoe zal dit bijvoorbeeld onze houding en processen op de werkvloer beïnvloeden? Dit is een essentiële discussie die we moeten voeren.

Onderzoek van Stanford University en haar Institute for Human Centered AI laat zien dat de capaciteit die machines hebben om grote hoeveelheden data te verwerken – in combinatie met het vermogen van mensen om deze informatie te interpreteren en toe te passen in complexe contexten – resulteert in een nieuwe arbeidsdynamiek. Andere artikelen onder het thema ’The future of work’ van Harvard Business Review (lees meer hier) benadrukken hoe belangrijk het is om nieuwe en menselijke vaardigheden bij consultants te ontwikkelen om zo AI effectief te integreren in consultancy-processen, wat de noodzaak tot voortdurende opleiding en aanpassingsvermogen onderstreept. Het is duidelijk dat onze toekomst ligt in het creëren van balans tussen de effectiviteit van technologie en menselijke creativiteit en inzicht.

Eén aspect van digitalisering en AI is dat het automatiseren van tijdrovende en repetitieve werkzaamheden voor consultants tijd vrijmaakt. Een ander aspect is de kracht van de tools, bijvoorbeeld bij het analyseren van data en het ontdekken van patronen. Beide aspecten tezamen creëren ruimte voor een diepere menselijke betrokkenheid, waarbij creativiteit, beoordelingsvermogen, ervaring en het opbouwen van relaties centraal staan. Laten we eens onderzoeken hoe deze dynamiek zich uit in de verschillende dimensies van het consultancy-werk:

1. Menselijk vermogen garandeert en versterkt het effect van AI: Wanneer het gaat om de samenwerking tussen mensen en AI, is het unieke vermogen van mensen om context te begrijpen en te interpreteren van cruciaal belang. Op haar beurt draagt AI bij met de mogelijkheid om snel grote hoeveelheden data te verwerken. Dit samen maakt snellere en diepere analyses en oplossingen mogelijk, die voldoen aan de specifieke behoeften van onze klanten.
2. Laat menselijk beoordelingsvermogen AI sturen: Onze rol als hybride consultants omvat niet alleen het valideren van data die AI-tools genereren, maar ook het aanpassen en bewerken van deze informatie, zodat deze aansluit bij en relevant is voor de unieke context van onze klanten.
3. Menselijk leren versterkt door AI: Dankzij AI-gesteund leren worden onze kennis en vaardigheden voortdurend vernieuwd, waardoor we voorop blijven lopen op het gebied van technologische en branchespecifieke trends. AI-platforms kunnen leerprogramma’s op maat aanbieden die zich aanpassen aan onze prestaties en behoeften, waardoor zowel competenties als prestaties verbeteren. Duolingo bijvoorbeeld – één van ’s werelds grootste leerplatforms – heeft dit soort individualisering al als kenmerk. Vooralsnog hebben we nog niet veel voorbeelden gezien van individueel-aangepast leren op platform-basis, maar naar verwachting zal dit in de nabije toekomst een algemeen verschijnsel worden. Zelf bouwen we onze SaaS-dienst voor transformaties – Changemkr – eveneens met dit gedachtegoed als uitgangspunt.
4. Ethische richtlijnen voor AI, een menselijke prioriteit: Het vaststellen van ethische principes is van fundamenteel belang bij ons gebruik van AI. Als consultants is het onze taak om ervoor te zorgen dat de technologie niet alleen effectief, maar ook verantwoordelijk, eerlijk en passend wordt ingezet. Dit betekent dat we actief duidelijke richtlijnen moeten opstellen en handhaven die de integriteit en rechten van het individu respecteren, en dat we onze klanten voortdurend bij deze discussies moeten betrekken om zo transparantie en vertrouwen te bevorderen. Voor veel leidinggevenden is dit een nieuw gebied, dat bovendien vereist dat het management het belang van het actief werken met dit soort vragen inziet. 
5. Sociale competenties zijn de sleutel tot al het verandermanagement: Tot slot het belangrijkste van alles: ons vermogen om sociale en relationele vaardigheden te gebruiken is cruciaal in elk veranderingsproces, waardoor menselijke vaardigheden de meest waardevolle middelen zijn om deze complexe taken eigen te maken en succesvol uit te voeren. Begrijpen wat een bedrijf, team of individu nodig heeft en continu de voorwaarden helpen creëren om klanten te helpen hun doelen te bereiken, is cruciaal. Een voorbeeld hiervan is te kunnen bepalen wanneer een proces juist moet worden vertraagd. Digitale tools kunnen processen soms zó versnellen dat mensen het niet meer kunnen bijbenen, wat ten koste gaat van de effectiviteit in het verandermanagement. Individuen de tijd geven om informatie te verwerken en actief bij te dragen, is vaak noodzakelijk voor een duurzame transformatie. In alle veranderingsprocessen zijn het de menselijke aspecten die de grootste uitdagingen vormen. Mensen maken het geheel vaak complex en het succesvol navigeren door dit menselijke landschap is één van de belangrijkste uitdagingen van een consultant.

Volgens ons gaat de toekomst van consulting niet alleen over om zich aan te passen aan nieuwe technologieën: het gaat over het creëren van een nieuwe samenwerkingsdynamiek, waarbij zowel ‘mens’ als ‘machine’ helpt nieuwe hoogtes te bereiken. We gaan een spannende toekomst tegemoet, waarin ons vermogen om deze twee werelden te integreren bepalend zal zijn voor ons succes.

In de volgende en laatste post uit deze serie zullen we dieper ingaan op wat de toekomst en de transitie betekenen voor de consultancy sector en hoe consultancybedrijven nauwer zullen samenwerken met AI en andere technologieën. Met andere woorden: hoe we evolueren naar hybride consultancybureaus. We verkennen de veranderingen die nodig zijn om ons aan te passen en hoe wij als consultants en consultancybureaus onze werkmethoden en strategieën moeten ontwikkelen. Daarnaast bieden we je de mogelijkheid om je in te schrijven voor ons hybride consultant-programma, waarin we deze nieuwe grenzen samen zullen verkennen.

Totdat het zover is, nodigen we je uit om eens na te denken over welke menselijke elementen je moet ontwikkelen nu technologie een grotere plaats inneemt in je deliverables èn welke consequenties dit heeft voor je werk en je strategieën. Welke uitdagingen en mogelijkheden zie je in het combineren van menselijke dimensies en capaciteit met die van AI-technologie? We nodigen je uit om je gedachten en vragen te delen, die ons allen kunnen helpen om te groeien en ons aan te passen in deze veranderende branche.

Neem hier deel aan de discussie. We kijken ernaar uit om deze nieuwe mogelijkheden samen met jullie te verkennen.

/Joakim Jansson en Johan Forsberg, DigJourney